Grote grazers

  1. Waarom leven er grote grazers in het gebied?
  2. Waar vinden de grote grazers in de beschutting?
  3. Wanneer worden de grote grazers bijgevoerd?
  4. Waarom moest het aantal grote grazers afnemen?
  5. Voor hoeveel grote grazers is er ruimte?
  6. Waarom worden edelherten afgeschoten?
  7. Is anticonceptie een goede oplossing om het aantal dieren te verminderen?
  8. Kan de wolf worden uitgezet in de Oostvaardersplassen?

1. Waarom leven er grote grazers in het gebied?

De heckrunderen, konikpaarden en edelherten helpen het gebied open te houden. Zij eten hier opkomende jonge boompjes en struikjes en zorgen ervoor dat de vlakten open en leefbaar blijven. Dat is belangrijk voor verschillende vogelsoorten die hun eten vinden in de graslanden van de Oostvaardersplassen. Ganzen eten overjarig riet en houden zo het moeras open. Dat is weer goed voor moerasvogels. Zo werken de dieren in de Oostvaardersplassen samen.

2. Waar vinden de grote grazers in de winter beschutting?

De heckrunderen, konikpaarden en edelherten hebben in de Oostvaardersplassen beschutte plekken in de vorm van schuilrichels, struiken en hoog riet. Met de aanplant van bomen en struiken komt er de komende tijd meer beschutting. Dat is een van de maatregelen uit het beleidskader. De jonge bomen en struiken zijn nu nog beschermd met rasters om vraat te voorkomen. Tot de nieuwe bomen en struiken voldoende vraatbestendig zijn vinden de grazers in de winter beschutting in de bosgebieden rond de Oostvaardersplassen. In die periode zijn deze gebieden afgesloten voor publiek. Het gaat om De Driehoek, het oostelijk deel van het Kotterbos en het Oostvaardersbos.

3. Wanneer worden de grote grazers bijgevoerd?

In de beleidslijn bijvoeren grote grazers Oostvaardersplassen van de provincie staat beschreven wanneer Staatsbosbeheer de heckrunderen en konikpaarden gaat bijvoeren. Om te bepalen wanneer dat nodig is kijkt Staatsbosbeheer onder andere naar de lichamelijke conditie van de dieren. Hiervoor hanteert Staatsbosbeheer de BCS-methodiek. De provincie en Staatsbosbeheer hebben afgesproken dat er wordt bijgevoerd bij een gemiddelde conditiescore van 2.0 of lager bij de heckrunderen. Edelherten mogen volgens de wet alleen worden bijgevoerd als er bijzondere weersomstandigheden zijn.

4. Waarom moest het aantal grote grazers afnemen?

De ambitie voor de Oostvaardersplassen is een gevarieerder landschap. Dat betekent dat er een kleiner oppervlakte grasland beschikbaar is voor de grote grazers. De populatie grote grazers was bovendien zo groot geworden dat er soms te weinig voedsel was in de winterperiode. Voor de toekomst is het uitgangspunt dat het aantal dieren in evenwicht is met de beschikbare hoeveelheid voedsel.

5. Voor hoeveel grote grazers is er ruimte?

In lijn met het advies van de commissie-Van Geel wordt het aantal grote grazers in eerste instantie teruggebracht naar 1100 dieren. Het aantal dieren moet in evenwicht zijn met de beschikbare hoeveelheid voedsel. Het aantal edelherten wordt teruggebracht naar 490, het aantal konikpaarden naar 450 en het aantal heckrunderen kan gelijk blijven. Daarna zal worden bekeken hoe het landschap en de populatie grote grazers zich verder ontwikkelen en hoeveel ruimte er op termijn is. Mogelijk kan de populatie nog iets groeien tot 1500 grote grazers.

6. Waarom worden edelherten afgeschoten?

Verplaatsing levert voor edelherten te veel stress op. Afschot is daarom op korte termijn de enige manier om het aantal edelherten te verminderen. Tegen de provinciale opdracht, ontheffing en vergunningen lopen meerdere juridische procedures. Deze juridische procedures zijn allemaal gestart met bezwaren die zijn ingediend tegen de provinciale besluiten voor afschot van edelherten.

7. Is anticonceptie een goede oplossing om het aantal dieren te verminderen?

Uit literatuuronderzoek is gebleken dat anticonceptie voor de korte termijn geen optie is. Een onderzoeksteam onder leiding van professor Stout van de Universiteit van Utrecht heeft de bestaande kennis over technieken voor anticonceptie bij vrijlopende dieren geïnventariseerd. Het doel van dit onderzoek was de geschiktheid (waaronder effectiviteit, praktische uitvoerbaarheid, effecten op gezondheid en gedrag, kosten, ethische en juridische overwegingen en gevolgen voor het ecosysteem) van beproefde anticonceptiva te beoordelen als potentiële aanvullende maatregel voor het beheer van de populaties grote grazers in de Oostvaardersplassen. Tijdens de vergadering op 27 mei 2020 hebben Provinciale Staten ingestemd met het voorstel van Gedeputeerde Staten om geen vervolg te geven aan het literatuuronderzoek anticonceptie. Het onderzoek biedt te weinig handvaten waarmee de aantallen grote grazers effectief beheerd kunnen worden.   

8. Kan de wolf worden uitgezet in de Oostvaardersplassen?

Wolven uitzetten is niet mogelijk op grond van de Wet natuurbescherming. De wolf is in Flevoland, net als in Nederland en de rest van de Europese Unie, een beschermde diersoort. Dit betekent dat de wolf niet gevangen mag worden, en dus ook niet kan worden uitgezet. Wel is het mogelijk dat de wolf het gebied zelf vindt.