Genomineerden 2022

Winnaar 2022

The Future of Countryside Living uit de Noordoostpolder is de winnaar van de tweede editie van de Vernieuwend Initiatief Prijs (VIP) Flevoland. Initiatiefnemer Mees Wijnants ontving donderdag 18 november 2022, tijdens het Symposium Landschap van de Toekomst, een cheque van € 15.000 uit handen van gedeputeerde en voorzitter van de jury Jan de Reus.

Op de foto v.l.n.r. Gerard Boers (Waterpark Zeewolde), Mady-Ann van Doornik (De Gedenkoever), Randolf Kobus (De Gedenkoever), Rinus Bos (De Gedenkoever), Eva Vriend (jurylid), Mees Wijnants (The Future of Countryside Living), Eduard Plate (jurylid), Bart Buijs (jurylid) en Jan de Reus (jurylid).

Indienen plannen

Vanaf 15 maart tot en met 10 juni 2022 konden initiatiefnemers plannen indienen om mee te doen aan de Vernieuwend Initiatief Prijs Flevoland 2022. Nadat inschrijfperiode was gesloten, heeft de jury zich over alle ingezonden plannen gebogen. Er waren drie plannen genomineerd voor de volgende ronde van VIP Flevoland 2022! Deze drie genomineerde plannen zijn omgevormd tot een driedimensionale presentatie. Hierbij heeft de initiatiefnemer hulp gekregen van een professioneel ontwerpbureau. Maak hieronder kennis met de drie initiatieven.

Bescherming van zoet en schoon grondwater

Diep in de bodem van de Veluwe en de Utrechtse heuvelrug zit al meer dan 1000 jaar zoet en zeer schoon grondwater. Dit grondwater stroomt dag en nacht, jaar in jaar uit vanuit die diepe bodem naar de laag gelegen polder Zuidelijk Flevoland. Het dorp Zeewolde ligt hier 60 tot 70 meter lager. Rondom Zeewolde komt dat mooie, schone en zoete water – wat we dan kwelwater noemen - weer naar boven, aan de oppervlakte.

Water afvoeren en vasthouden vraagt om nieuw inzicht

Om deze polder droog te krijgen bij de inpoldering in de jaren 60 heeft de rijksoverheid in die periode een plan ontworpen met als doel: de afvoer van het water binnen de dijken. Het zoete en schone kwelwater werd samen met dat water binnen de dijken afgevoerd. Ruim 50 jaar later in 2022, is dit oude plan nog steeds in werking. De polder is inmiddels drooggemalen en in 1968 drooggevallen. Het 1000 jaar oude, zuivere en zoete kwelwater rondom Zeewolde wordt nog steeds volgens dit oude plan afgevoerd via rechte kavelsloten, tochten en vaarten. Dat gebeurt snel en efficiënt en vanuit historisch oogpunt onlosmakelijk verbonden met het ‘inpolderen’ van nieuw land.

Samen dit watermonument beschermen

Dit heldere, zoete en monumentale water is van ons allemaal. Niet alleen van de mensen die wonen in Flevoland, maar ook van de mensen in het gebied waar het vandaan komt. Naar elkaar toe dragen wij een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid om dit monument – dit diepe kwelwater - te beschermen. In Flevoland zijn weinig monumenten. Het schone, zuivere, heldere en zoete kwelwater van 1000 jaar oud is zo’n monument! Nu al hoorbaar en ook zichtbaar op verschillende plekken in Zeewolde, luister maar eens. Het waterpark Zeewolde richt zich nadrukkelijk op beleving, leefbaarheid, gebruik maar het heeft juist ook toekomstwaarde door zijn duurzaamheid.

Klimaatverandering: roep om vasthouden van water

De tijden zijn veranderd en we moeten ons aanpassen aan klimaatveranderingen: de hogere temperaturen, de verdroging van het land en heftige regenbuien. Daarbij klinkt steeds vaker de roep van milieuorganisaties en wetenschappers dat we het water moeten vasthouden in de bodem.

Waterpark Zeewolde beschermt het monumentale kwelwater

De essentie van het plan ‘Waterpark Zeewolde’ is om een bijdrage te leveren aan een oplossing om blijvend en zo slim mogelijk dit monumentale kwelwater vast te houden, te beschermen, te behouden en toegankelijk te maken voor mens en natuur in Zeewolde. Het gaat dan gericht om het gebied dat ligt tussen de Nulderdijk, Dasselaarweg, Spiekweg en Horsterweg (zie ligging plangebied).

Het ontwerpen en bouwen van een tijdelijk Case study 'huis' midden in het agrarisch landschap van de toekomst wat het unieke polderlandschap tentoonstelt en tegelijkertijd een belichaming en tentoonstelling is van (bouw) materialen en producten die de polder zelf voort brengt. Het ontwerp en bouwproces zou ideaal gezien een samenwerking zijn tussen lokale partijen, (ondernemers, agrariërs, kunstenaars en ontwerpers).

Case study woning

Dit project is de voortzetting van Mees zijn afstudeerproject aan de faculteit bouwkunde van de TU Delft. Voor zijn afstuderen is hij teruggegaan naar de plek waar hij is opgegroeid, de Noordoostpolder. In zijn project ‘The Future of Countryside Living’ heeft hij onderzocht hoe de transitie naar natuur inclusieve landbouw geïntegreerd kan worden met de ontwikkeling van nieuwe woningen op het platteland.

Hiervoor heeft hij een visie gecreëerd voor de toekomst van de polder en een landschappelijk ontwerp wat woningen integreert met natuur inclusieve landbouw. Voortbouwend op deze visie heeft hij een ‘case study woning’ ontworpen met een nadruk op bio-based bouwen en modulariteit om zo zijn visie te tonen van het polder huis van de (nabije) toekomst. Bekijk de film die Mees hierover heeft gemaakt.

Op kleine schaal testen

Na zijn afstuderen in januari 2021 is hij doorgegaan met het verder ontwikkelen van mijn project en het delen van de visie dat landbouw, wonen en natuurherstel niet exclusief zijn maar juist samen sterk zijn. Zo was hij te horen op NPO 1 vroege vogels en was hij onderdeel van het Mercatus samenbuurtendag symposium. De conclusie na vele gesprekken met belanghebbenden (polder bewoners, architecten, ontwikkelaars en agrariërs) is dat het nodig is om een eerste proef ‘woning’ te maken. Een project waarbij gebroken wordt met de huidige norm van landgebruik en wonen dient eerst op kleine schaal getest te worden.

Midden in de drukte van alle dag en gewoontes rijst iets heel anders op. Iets stils, iets ongeremd sterks en krachtigs. Een plek waar de liefde voor de mensen van wie we hielden stand houdt in het water. De hunkerende behoefte hen te stutten en hun overlijden te herinneren en te beschermen. Een plek waarin tijd niet lijkt te bestaan en een nieuwe vorm van Gedenken voor het oog van de voorbijganger zich als kleurrijke en unieke baken vertoont.

Gedenkplaats & openbaar rustpunt

De GedenkOever is een openbare rust- en gedenkplek in een bereikbare, natuurlijke en waterrijke omgeving. Een gedenkplaats in het water, te zien vanaf de wal. Op deze plek bieden we aan nabestaanden een unieke gedenkplek om te huren ter herinnering aan de overledenen. Maar het is meer dan een Gedenkplek; het is een plek die tevens dient als rustplek voor de bezoeker en opgesteld is als vorm van Natuurkunst, die toegankelijk is voor iedereen.

Eenheid met de natuur

Daarbij vormt dit nieuwe concept een rustige eenheid met de natuur en haar omgeving; zowel in de ecologische uitvoering, de opstelling en door het gebruik van de natuurlijke elementen. Symbolisch aan de herinneringen zijn de kleurrijke (wind)markeringen in het water. Deze plek kan vanaf de wal, door nabestaanden en iedere voorbijganger, aanschouwd worden.

Houten stammen in het water

Nabestaanden kunnen een markering huren en we bieden de mogelijkheid om de naam/namen van de overledenen te laten vermelden op de ‘plattegrond’ aan de wal. De opstelling van de houten stammen in het water, komt overeen met de opstelling op de ‘Plattegrond’ en zorgt dat men herkenning vindt in de markering van de desbetreffende overledene.